در این مقاله به پاسخ سوالات زیر درباره پلاک دندان و تارتار دست پیدا خواهید کرد:
- جرم یا پلاک دندان چیست؟
- برای از بین بردن جرم دندان چه باید کرد؟
- برای از بین بردن جرم دندان چی خوبه؟
- مهمترین درمان از بین بردن جرم دندان با روش خانگی کدام است؟
پلاک همیشه هست!
مهم نیست که چقدر از دندان های خود مراقبت می کنید، به احتمال زیاد پلاک دندان یا تارتار یا هر دو میتوانند در هر دوره ای از زندگی روی دندان های شما تشکیل شوند. شما می توانید هر روز مسواک بزنید ، نخ دندان بکشید و خلاصه دهان خود را شستشو دهید، اما ذرات ریز مواد غذایی و کثیفی که از آنچه میخورید باقی مانده است روی دندانهای شما تحت عنوان پلاک یا جرم پشت دندان جمع می شود. به همین دلیل مراجعه منظم به دندانپزشک برای رفع این پلاک و تارتار بسیار مهم است. یک دندانپزشک می توانند پلاک و تارتار را از بین ببرد.
آیا پلاک دندان و تارتار یک چیز هستند؟
“پلاک پشت دندان” و “تارتار” غالباً به صورت اشتباه به جای هم مورد استفاده قرار می گیرند، اما در واقع یکسان نیستند. آنها به یکدیگر مرتبط هستند اما مفاهیم و ساختارهایی کاملا متفاوت از هم هستند.
جرم دندان یا پلاک دندان چیست؟
از نظر فنی ، پلاک دندان یا جرم پشت دندان بیوفیلیمی از باکتریهای میکروسکوپی است. به عبارت ساده، پلاک فقط مقدار زیادی از باکتریهای کوچک، باریک و میکروسکوپی هستند که به شکلی نامنظم کنار هم قرار گرفته اند.
هرچند که پلاک ها ساختارهای ناخشوایندی هستند اما همه آن ها را هر روز تجربه میکنند. شما با هرچیزی که میخورید و می آشامید باعث شکل گیری پلاک ها و جرم پشت دندان ها میشوید. اگر بلافاصله مسواک زدید و دهان خود را شستشو دادید از شر آن ها خلاص میشوید. اما اگر تنبلی کنید و به موقع دهان و دندان خود را نشویید کم کم پلاک دندان زیاد و سخت میشود. و یبایی دندان های مشا را به خطر میاندازد.
جرم پشت دندان و پلاک چگونه تشکیل میشود؟
حتی درست بعد از مسواک زدن ، لایه ای از بزاق حاوی گلیکوپروتئین ها شروع به تجمع می کنند. این گلیکوپروتئین ها به محافظت از دندان های شما کمک می کنند ، اما باعث می شوند باکتری ها به غشای اطراف آن چسبیده و این منجر به تشکیل پلاک می شود.
بعد از تشکیل پلاک اولیه، باکتری های روی این غشاء از اکسیژن تغذیه کرده و کم کم شروع به تقسیم شدن میکنند. کار به جایی میرسد که یک میکروکلونی کوچک که پر از باکتری های ریز و درشت است شکل میگیرد. این تجمع نوعی پلاک دندان است.
پلاک دندان چگونه است؟ ظاهر جرم پشت دندان چه شکلی است؟
نمیتوان با چشم غیر مسلح ساختارهای جداگانه پلاک را دید اما اگر شما هم دندان های خود را مسواک نمیزنید احتمالا رنگ دندانهایتان زرد میشود. در واقع چیزی که باعث این تغییر رنگ میشود فعالیت باکتری ها و فرسایش مینای دندان است.
تارتار دندان چیست؟
وقتی به پلاک ها و جرم پشت دندان ها توجه نکنیم، کم کم بیشتر و بیشتر و درنتیجه سخت و سخت تر میشوند. زمانی که پلاک دندان سخت و سفت میشود ما میگوییم که تارتار تشکیل شده است. تارتار با همکاری بزاق دهان و مواد معدنی موجود در دهان ایجاد میشود.
تارتار بیشتر در مناطقی از دهان که در معرض بزاق بیشتری هستند شکل میگیرد. برای مثال دندان های آسیاب جایی هستند که بیشتر از هر دندان دیگری تارتار میبندد. تارتار ممکن است در اطراف خط لثه ایجاد شود که میتواند باعث التهاب و قرمزی لثه شود. اگر به موقع برداشته نشود میتواند باعث ایجاد بیماری لثه شود.
چرا برداشتن پلاک دندان و تارتار از اهمیت بسیاری برخوردار است؟
پلاک پشت دندان ها و تارتار علاوه بر اینکه ساختارهایی ناخوشایند هستند، میتوانند باعث ایجاد پوسیدگی و حفره دندان شوند. اگر بلافاصله آنها را حذف نکنید، بزرگتر شده و باعث ایجاد عفونت در بخش های مختلف دهان از جمله لثه ها و در نهایت لق شدن و مردن دندان ها میشوند.
وقتی به طور مرتب مسواک نزنید، نخ نکشید و به طور مرتب به دندانپزشک خود مراجعه نکنید، به مرور زمان پلاک دندان و تارتار سخت ایجاد می شود و به دلیل پیشگیری از بروز عفونت های ثانویه، از بین بردن پلاک دندان و تارتار مهم است.
از بین بردن پلاک دندان ها، برای از بین بردن جرم دندان چه باید کرد؟
شما میتوانید با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن از بروز این دو پیشگیری کنید. اما زمانی که تشکیل شدند و تبدیل به تارتار شدند، دیگر تنها با مسواک زدن قابل برداشتن نیستند. بلکه باید با روش های حمایتی و موثرتری اقدام به از بین بردن پلاک دندان کرد. در ادامه با برخی از روش های از بین بردن جرم پشت دندان آشنا خواهید شد.
داروهای خانگی برای از بین بردن پلاک دندان ها و تارتار از دندان ها
برای از بین بردن جرم دندان به روش خانگی میتوانید راه حل های زیر را امتحان کنید:
- به طور مرتب با استفاده از یک حرکت ثابت و آرام به مدت سه دقیقه دندان های خود را مسواک بزنید. مسواک زدن دندانهایتان حدود ۳۰ دقیقه بعد از هر وعده غذایی به کاهش مقدار پلاک و تارتار کمک می کند.
- از خمیر دندان فلوراید استفاده کنید. فلوراید کمک خواهد کرد که هر گونه آسیب به دندان شما ، به ویژه مینای دندان شما ، ترمیم شود و آن را از آسیب ناشی از اسید و پوسیدگی محافظت کند.
- از خمیردندان ضد تارتار استفاده کنید. برخی خمیر دندان ها به گونه ای طراحی و ساخته میشوند که مانع از تشکیل تارتار میشوند.
- از بین بردن پلاک دندان با جوش شیرین.از جوش شیرین به عنوان خمیر دندان استفاده کنید. این ماده دارای خاصیت سایندگی است که به از بین بردن پلاک و تارتار کمک می کند. برای از بین بردن جرم دندان با جوش شیرین می توانید از مخلوطی از آب ، جوش شیرین و یک قاشق غذاخوری نمک استفاده کنید.
- برای تمیز کردن دندان ها از ژل آلوئه ورا با آب، جوش شیرین و مقداری آب لیمو استفاده کنید.
- دندان های خود را با کمک پوست پرتقال بشویید. مواد موجود در پوست پرتقال به از بین بردن پلاک و تارتار یا پیشگیری از تشکیل آن ها کمک میکنند.
- جویدن سبزیجات خام می تواند به تمیز کردن دندان های شما کمک کند.
- دهان خود را با کمک دهانشویه ها بشویید.
جرم گیری دندان برای از بین بردن پلاک پشت دندانی
همه این داروهای خانگی برای از بین بردن پلاک دندان بسیار مفید و اغلب ضروری هستند ، اما هیچ چیز نمی تواند جایگزین یک شستشوی حرفه ای یا جرم گیری دندان توسط دندانپزشک شود. دندانپزشکان نه تنها سالها آموزش های پایه دیده اند بلکه با کمک ابزارهای بیخطری در کمترین زمان ممکن به تمیز و سفید شدن دندان های شما کمک میکنند.
آنها با استفاده از اسکرابر، برس های مخصوص و آینه های دندانپزشکی دوردست ترین بخش های دهان و دندان شما را دیده و از وجود پلاک دندان تمیز میکنند. در واقع بهترین راه برای از بین بردن پلاک پشت دندان ها شستشوی حرفه ای یا جرم گیری آن ها است. شما باید برای سالم نگه داشتن دندانها، هر شش ماه یکبار یا هر سال دو بار به یک کلینیک دندانپزشکی خوب بروید.
هزینه جرم گیری دندان چقدر است؟
هزینه جرم گیری دندان و تمیز کردن دندان با روش های دندانپزشکی معمول، که شامل از بین بردن پلاک و تارتار است، در تمام دنیا به صورت میانگین می تواند بدون بیمه حدود ۹۹ دلار هزینه ببرد.
چگونه دندان های خود را در برابر پلاک دندان محافظت کنیم؟
بهترین راه برای جلوگیری از ایجاد پلاک دندان و تارتار، تمیز کردن دندانها با مسواک و استفاده از نخ دندان است. شما باید روزانه دست کم دو بار دندان های خود را مسواک بزنید و همچنین با کمک روش های طبیعی و بیخطر به از بین بردن پلاک دندان در خانه کمک کنید.
اما فراموش نکنید که از بین بردن پلاک پشت دندان در خانه هم کافی نیست و باید این نکته را هم از یاد نبرید که مراجعه منظم و هر ۶ ماه یکبار به کلینیک دندانپزشکی هم یکی دیگر از راه های پیشگیری از تشکیل پلاک دندان و تارتار است.
سوال از دکتر